Paleta do farb akwarelowych | Plastikowa, czy porcelanowa?

Paleta do farb akwarelowych, czy musisz posiadać specjalistyczną drogą paletę? Jeśli zaczynacie swoją drogę z akwarelami na pewno zauważyliście już, że artyści używają przeróżnych palet do akwareli. W sklepach plastycznych możecie znaleźć wiele różnych opcji, tylko którą wybrać dla siebie? Czy konieczny jest zakup specjalistycznej palety, czy wystarczy wybrać się do szafki kuchennej lub garażowej? W wpisie postaram się odpowiedzieć na pytania:

  • Jakie są rodzaje palet do akwareli?
  • Czym różni się plastikowa paleta od porcelanowej?
  • Jakie są zamienniki dla profesjonalnych palet do akwareli?
  • Dlaczego nie polecam szklanej palety malarskiej do akwareli?
  • Czy paleta do akwareli musi być droga?
  • Jaką paletę do akwareli zabrać w plener?
  • Jak wyczyścić odbarwioną paletę do akwareli?
  • Jaka jest najlepsza paleta do akwareli?

Rodzaje palet do akwareli

Porcelanowa paleta

To paleta do akwareli wykonana z porcelany, ma ona wiele zalet jak i kilka wad. Jedną z najbardziej pożądanych cech palety do akwareli jest powierzchnia, na której woda nie zbiera się w krople, tylko pozostaje tam gdzie ją rozprowadziliśmy. Plama koloru “nie kurczy się” się na powierzchni palety. Paleta porcelanowa posiada właśnie taką powierzchnię, możemy na niej swobodnie mieszać kolory, bez obaw, że farba przemieści się w innym kierunku przy tym np. zwiększając zagęszczenie pigmentu lub zmieniając kolor. Powłoka porcelanowo nie odbarwia się i zawsze pozostaje biała, dzięki czemu nie wpływa ona na percepcję kolorów, które posiadamy na palecie.

Kolejne cechy mogą być zaletami lub wadami, w zależności od tego, czego oczekujemy od swojej palety. Paleta wykonana z porcelany jest ciężka, dzięki czemu nie przemieszcza się na blacie podczas mieszania kolorów. Z drugiej strony, gdy spadnie na podłogę to łatwo może się stłuc, czy uszczerbić. Jeśli wybieracie się w plener to taka paleta może w dużym stopniu obciążyć Wasz bagaż.

W większości palet nie umieścimy akwareli w formie kostek, czy półkostek. Możemy je na nich umieścić, ale nie znajdziemy dla nich miejsc dedykowanych, czy uchwytów.

Zamienniki porcelanowej palety

Artystyczne palety wykonane z porcelany mają wysoką cenę, na tyle że mogą skutecznie zniechęcić od ich zakupu. Jednak pamiętajcie o tym, że w Waszych szafkach kuchennych zapewne znajdują się porcelanowe talerze, patery, miseczki, talerzyki do dipów, talerze do serwowania jajek, itp., które możecie z powodzeniem używać jako Waszych palet. Polecam także rozglądnąć się na targach staroci za starą porcelaną, może zaoszczędzić duże pieniądze.

Dostępne formy porcelanowych palet: ceramiczne palety z nieckami w różnych kształtach (okrągłe, prostokątne, kwadratowe, ozdobne), biała ceramika np. porcelanowe spodki, porcelanowe talerze, miseczki, oraz porcelanowe naczynia kuchenne do serwowania. Co więcej, na rynku dostępne są palety wykonane np. z metalu z powłoką ceramiczną, a także drewniane kasety malarskie z umieszczoną w nich porcelanową paletą.

Plastikowa paleta

W ofercie sklepów plastycznych znajdziemy również palety malarskie wykonane z plastiku. Jest to bardzo dobra alternatywa dla palet porcelanowych. Są one znacznie tańsze i szeroko dostępne, nawet w supermarketach na działach z szkolnymi akcesoriami.

Palety wykonane z plastiku nie są idealne, ich największą wadą jest skraplanie się i zbieranie w skupiska wody na powierzchni palety. Jednak im dłużej będziemy używać takiej palety to tym mniej to zjawisko będzie zachodzić. Możemy też przyśpieszyć ten proces przemywając powierzchnię palety z pomocą “magicznej gąbki”, która zwiększy przyczepność farby do palety. Niektórzy używają w tym celu środków takich jak Cif, jednak sama nie polecam takich detergentów, ponieważ często zawierają one małe drobinki, które mogą zrobić widoczne rysy na palecie. W takich zadrapaniach zbiera się pigment, którego nie sposób doczyścić. 

Kolejnym minusem plastikowej palety jest odbarwianie się powierzchni, w szczególności gdy używacie pigmentów silnie odbarwiających lub gdy pozostawicie jeden kolor na dłużej w tym samym miejscu na palecie. Jeśli Wasza paleta odbarwi się na tyle, że przeszkadza Wam to w mieszaniu kolorów, to polecam Wam użycie “magicznej gąbki”, która po części usunie pigment z palety. Stosowanie mydła, czy płynu do naczyń nie daje tak dobrych efektów jak taka gąbka.

Podobnie jak w przypadku porcelanowej palety, ta plastikowa posiada swoje “zaleto-wady”. Plastik jest lekkim tworzywem, dlatego jest to dobre rozwiązanie, gdy wybieracie się w plener. Jeśli posiadacie małą paletę to może się ona przesuwać na blacie podczas pracy. Większe plastikowe palety, przez ciężar farb, które się w nich znajdują, nie powinny się przemieszczać po powierzchni. Podczas malowania swoje palety umieszczam na ręczniku lub dużej ścierce z mikrofibry, co zapobiega ich przemieszczaniu się, a także chroni blat przed wybrudzeniem.

Zamienniki plastikowej palety

Jeśli nie posiadacie budżetu na plastikową paletę malarską, to nie przejmujcie się. Do mieszania akwareli bardzo dobrze mogą posłużyć plastikowe przedmioty codziennego użytku np. wieko wiaderka po białym serze czy po farbie emulsyjnej, plastikowe talerze (które z jednorazowych stają się wtedy wielorazowe), białe spodki do doniczek, pudełka po lodach, cokolwiek co jest białe i posiada brzegi, dzięki którym woda nie wyleje się poza paletę.

Jeśli używacie akwareli w kostkach i półkostkach to plastikowa paleta może być dobrym wyborem, gdyż te w formie kaset malarskich posiadają specjalne rynienki, uchwyty, w których możemy umieści kostki. Dzięki czemu nie przemieszczają się one w palecie i pozostają w jednym miejscu. Jeśli jest to paleta dobrej jakości, to kostki nie powinny z niej wypadać podczas transportu, czy otwierania “do góry nogami”. 

Zwróćcie jednak uwagę, na to czy wybrana przez Was paleta mieści w sobie uniwersalny typ kostki, czy nadaję się tylko do kostek jednego producenta. Bardzo często dostaję informacje od widzów, że w paletach Nevskaya Palitra trzymają się tylko kostki Białych Nocy, a inne muszą przerabiać, aby się mogły do nich wpasować.

Dostępne formy plastikowych palet: kasety malarskie, palety malarskie w różnych kształtach (okrągłe, prostokątne, kwadratowe, ozdobne), przedmioty codziennego użytku

Metalowa paleta malarska

Kolejną bardzo popularną paletą do farb akwarelowych wśród artystów jest paleta wykonana z metalu, który jest pokryty emalią. W szczególności kasety malarskie, w których możemy umieścić kostki lub półkostki akwareli, a nawet pędzle. Część palet jest w stanie również pomieścić farby w postaci tubek. Zazwyczaj pokrywa metalowej kasety może służyć jako miejsce do mieszania farb. Jest ona pokryta od środka białą emalią, część kaset posiada również dodatkowe metalowe płytki powiększające powierzchnię do mieszania kolorów. 

Mieszanie kolorów na emaliowanej powierzchni jest bardzo podobne do tego na powierzchni plastikowej. Woda zbiera się i kurczy w małe skupiska. Jednak im dłużej będziemy używać takiej palety lub jeśli umyjemy ją kilkukrotnie z pomocą magicznej gąbki to przyczepność powierzchni będzie się zwiększać. Biała emalia odbarwia się podobnie jak plastik i możemy ją wyczyścić z pomocą magicznej gąbki.

Kupując kasetę, w której chcecie przechowywać kostki oraz półkostki zwróćcie uwagę, czy pasuje ona do wszystkich typów kostek, czy jest dedykowana do kostek jednego producenta np. Białych Nocy.

Emaliowane tace (naczynia)

Z angielskiego Butcher’s Tray, to naczynia pokryte powłoką ceramiczną lub białą emalią, kiedyś często używane przez Nasze Babcie w kuchni. Dziś sięga po nie wielu profesjonalnych akwarelistów jako palety studyjne. Jeśli będziecie wybierać naczynie dla siebie to sięgnijcie po to z powłoką ceramiczną. Wtedy paleta będzie miała właściwości takie jak paleta w całości wykonana z ceramiki. Naczynia nie posiadają przegródek, za to dużą gładką powierzchnię pozwalającą na swobodnie mieszanie kolorów bez obaw, że coś wyleje się poza paletę. Za tak duży rozmiar powierzchni do mieszania są w dość przystępnej cenie. Przez wysokie krawędzie naczynia, mogą być dla niektórych niewygodne w użyciu, lecz sądzę że to kwestia przyzwyczajenia. Są dość ciężkie i nieporęczne, więc raczej ciężko zabrać je w plener.

Dostępne formy metalowych palet: kasety malarskie, emaliowane tace (Butcher’s Tray)

Szklana paleta malarska

Paleta malarska wykonana z szkła, czyli np. szyby przytwierdzonej do białego lub szarego podłoża. Niektórzy używają w tym celu np. ramek po zdjęciach. Do akwareli sama nie używam i nie polecam takiej palety. Nie posiada ona żadnych przegródek, zagłębień przez co nie możemy na niej przygotować odpowiedniej ilości koloru. Akwarele nie są farbami kryjącymi więc kolor otrzymany na palecie nie jest dokładnie taki sam jak na papierze. Plama farby rzuca cień przez szybę na białą powierzchnię, przez co kolor otrzymany jest ciemniejszy niż rzeczywiście jest. Palety te nie mają krawędzi, więc farba wylewa się poza nią. Jeśli jest to ramka po zdjęciu, to farba wlewa się pomiędzy szybę, a ramkę. 

Na rynku wciąż pojawiają się nowości, więc jeśli powstanie paleta z przegródkami wykonana z szkła barwionego na biało, to wtedy chętnie wypróbuję taką i może się do nich przekonam.

Szklana paleta to idealne rozwiązanie do farb olejnych. Substancje oleiste nie wynikają w powierzchnię palety, dobrze pracuje się na niej szpachlą. Nic się nie rozlewa ponieważ są to gęste farby. Jako podłoże pod szybę możemy użyć szarego tła dzięki czemu polepsza się nasza percepcja barwy.

Drewniana paleta malarska

Na rynku dostępne są również drewniane palety malarskie, ale są one dedykowane do innych technik malarskich np. farb olejnych, czy akryli. Palety drewniane chłoną wodę, oraz ich kolor zmienia percepcję barwy transparentnych akwareli. 

Dostępne formy drewnianych palet: kasety malarskie, pudełka malarskie, palety malarskie w różnych kształtach (okrągłe, prostokątne, kwadratowe, ozdobne)

Na co zwrócić uwagę podczas wyboru palety do akwareli?

Podczas wyboru palety malarskiej do akwareli warto określić jest czego tak naprawdę potrzebujecie. Paleta malarska, która komuś bardzo dobrze odpowiada może całkowicie spełniać Waszych oczekiwań. W związku z tym zwróćcie uwagę m.in. na:

  • Materiał z którego wykonana jest paleta.
  • Wielkość palety – czy zmieści się na Waszym blacie roboczym, czy bez trudu spakujecie ją w podróż. Czy po złożeniu paleta jest kompaktowa i nie zajmie dużo miejsca.
  • Ilość miejsc na półkostki, kostki, tubki, czy niecki do wypełnienia farbą prosto z tubki.
  • Przegrody i niecki ułatwiające mieszanie wielu kolorów.
  • Ciężar palety, który może obciążyć Wasz bagaż lub dać poczucie stabilności na powierzchni, którą używacie do malowania.
  • Zamknięcie palety. Na rynku są dostępne palety z szczelnymi zamknięciami oraz takie, z które będą przeciekać gdy spakujecie je do torby.
  • Możliwość otwierania na płasko, tak aby farba nie spływała tylko w jedną stronę.
  • Dodatkowe miejsce na przechowywanie pędzli, oraz innych przyborów plastycznych.
  • Miejsce na zmoczoną gąbkę, która ułatwia odsączenie pędzla.
  • Składane pojemniki na wodę.
  • Uchwyt na palec, dla stabilnego chwytu w plenerze.

Jaka jest najlepsza paleta do farb akwarelowych?

W zależności od preferencji i potrzeb, każdy artysta odpowie inaczej na to pytanie. Uważam, że najlepsza paleta to ta, którą właśnie posiadacie i używacie. W przeciwieństwie do jakości papieru i farb akwarelowych posiadanie drogiej palety malarskiej nie wpłynie na jakość Waszych prac. Lepsza paleta to po prostu większa wygoda. Zanim zainwestujecie większe pieniądze w paletę malarską to określcie swoje potrzeby. Następnie poszukajcie palety, która jest w stanie sprostać Waszym wymaganiom. Sama bardzo często sięgam po talerze porcelanowe prosto z szafki kuchennej. Są one świetnym rozwiązaniem nie tylko podczas malowania na dużych formatach, ale też dlatego, że zawsze są czyste.

paleta do farb akwarelowych

Poradnik – Akwarele dla początkujących:

Udostępnij: